گیج های فشار یکی از پر مصرف ترین تجهیزات اندازه گیری فشار در حوزه ابزار دقیق و اتوماسیون صنعتی هستند که در اکثر فرآیندهای صنعتی و کاربردها مورد استفاده قرار می گیرند. انتخاب صحیح یک گیج فشار، نیاز به داشتن دانش، تخصص و شناخت کافی نسبت به کالا و شرایط محل نصب آن دارد.
صفحه نمایش گیج فشار یکی از قسمت های مهم آن می باشد که در این مقاله قصد داریم به معرفی علایم و اطلاعات موجود در آن بپردازیم. بدیهی شناخت این علایم و اطلاعات مارا در انتخاب گیج فشار مناسب یاری خواهند نمود. بر روی صفحه نمایش گیج فشار یک سری حروف ، اعداد ، علائم ، اشکال و . . . درج شده است که هر کدام معرف و توضیح دهنده مفهوم یا پارامتری خاص می باشد که دانستن این مفاهیم در راستای انتخاب گیج فشار متناسب با نیاز کاری و پروژه ، نصب ، راه اندازی ، تعمیر ، کالیبراسیون و . . . می تواند بسیار مهم باشد.
دو استاندارد جهانی در مورد گیج های فشار تدوین شده است که عبارتند از : استاندارد اروپایی EN 837 و استاندارد آمریکایی ASME B40.100. در این مقاله به بررسی اطلاعات نوشته شده بر روی صفحه نمایش گیج فشار بر اساس استاندارد اروپایی EN 837 پرداخته می شود.
صفحه نمایش گیج فشار
در تصویر زیر بیش از 11 مورد از اطلاعات و علایم درج شده بر روی صفحه نمایش گیج فشار شماره گذاری شده است که در ادامه هر یک از آنها توضیح داده خواهد شد.
- علامت شماره 1
حرف S داخل دایره نشان می دهد که این گیج “ایمن طراحی شده است” تا در صورت فشار بیش از حد از آن محافظت کند. دستگاه Blow-out ، دستگاه Blow-out Back ، دیوار بافل و شیشه سکوریت لمینت شده از طرح هایی هستند که در برخی موارد باید در مورد آن ها نیز توضیح داده شود.
- علامت شماره 2
استاندارد EN 837 دارای 3 قسمت است که در شکل 2 نشان داده شده اند:
در صفحه نمایش گیج فشار شکل 1، EN837-1 نوشته شده است. این بدان معناست که عنصر اندازه گیری گیج فشار در اینجا یک لوله بوردون (Bourdon Tube) است. نوع بوردون تیوپ یا دیافراگم مورد استفاده در گیج فشار با علامت شماره 3 نشان داده می شود.
- علامت شماره 3
هر یک از علامت های نشان داده شده در جدول زیر مشخص کننده نوع نمادهای عنصر اندازه گیری فشار در داخل گیج فشار می باشد.
- علامت شماره 4
اگر گیج فشار الزامات دقت را فقط بر روی فرآیندهای گازی یا مایع برآورده کند ، باید علامت گذاری شود. این در مورد گیج های با کلاس دقت 1/0 ، 25/0 و 6/0 صدق می کند. به همین دلیل است که در تصویری که در ابتدای متن می باشد علامت G وجود دارد.
- علامت شماره 5
اگر قطعات و قسمت های درگیر و تحت فشار (Wetted Part) در گیج های فشار از موادی به غیر از برنج ، قلع یا لحیم سخت ساخته شده باشد، با علامت شماره 5 ممکن است آن مواد بر روی صفحه نمایش گیج فشار مشخص گردیده و در مورد آن توضیح داده شود که در تصویر مورد استفاده قسمت Wetted Part از ماده SS316L ساخته شده است.
- علامت شماره 6
بیانگر واحد به کار برده شده برای اندازه گیری فشار در گیج فشار می باشد.
- علامت شماره 7
بیانگر و نشان دهنده علامت تجاری و برند شرکت سازنده بر روی صفحه نمایش گیج فشار می باشد.
- علامت شماره 8
بیانگر شماره سریال گیج فشار می باشد.
- علامت شماره 9
بیانگر کلاس دقت اندازه گیری گیج فشار می باشد که در جدول زیر کلاس بندی دقت بر اساس نوع گیج های فشار نیز تعیین گردیده است.
کلاس دقت در تصویر 0/6 است.
- علامت شماره 10
یک علامت شناسایی در حداکثر مقدار مقیاس که حداکثر فشار کاری ثابت را نشان می دهد.
- علامت شماره 11
این شماره نشان دهنده فاصله یا درجه بندی مقیاس (Scale Interval) صفحه نمایش گیج فشار می باشد. در واقع نشان دادن آن در وسط صفحه اجباری نیست ، اما درجه بندی مقیاس باید بر اساس دقت ، اندازه صفحه ، مقیاس و تعداد تقسیم مقیاس کوچک از استاندارد EN 837 پیروی کند.
تمامی اطلاعاتی که در بالا توضیح داده شد بر اساس استاندارد اروپایی EN 837 بود . در زیر به طور خلاصه نیز به استاندارد آمریکایی ASME B40.100 پرداخته می شود و در مورد آن توضیح داده خواهد شد.
استاندارد ASME (American Society of Mechanical Engineers)
ASME علامت تجاری ثبت شده انجمن مهندسین مکانیک آمریکا می باشد. این کد یا استاندارد تحت رویه هایی تایید شده که مطابق با معیارهای استاندارد ملی آمریکا است. مشاغل و نهادهای نظارتی در سراسر جهان ، به نشان گواهینامه ASME اعتماد دارند. داشتن گواهینامه ASME روشن ترین راه برای گفتن به مشتریان ، زنجیره تامین ، صنعت و نهادهای نظارتی است ، که شرکت شما به ایمنی و کیفیت عمومی متعهد است. امروزه بیش از ۷۰۰۰ شرکت در بیش از ۷۰ کشور ، توسط ASME گواهی شده اند.
کمیته استاندارد ASME B40 متشکل از کاربران گیج های فشار، تولیدکنندگان و اعضای علاقه مند به نمایندگی از سازمان های دولتی، آزمایشگاه ها و سایر ارگان های ارائه دهنده استاندارد است. همه قبول دارند که استانداردهای ملی مانند این استاندارد نه تنها برای ارائه ی نحوه ی عملکرد و دستورالعمل های پیکره بندی محصول به کار می روند ، بلکه برای آگاهی و به روزرسانی مشخصات دهنده و کاربر در مورد دانش تولید ، کاربرد و استفاده از گیج های فشار نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
در واقع این استانداردها وسیله ای هستند که کمیته به عنوان یک ارگان می تواند دانش و تجربه ی ترکیبی خود در رابطه با استفاده ی صحیح و ایمن از گیج های فشار را به کاربران منتقل کند. همچنین این استاندارد فقط مشاوره ای است ، یعنی استفاده از آن کاملا داوطلبانه است و به هیچ وجه مانع تولید یا مانع استفاده از محصولاتی نمی شود که با آن مطابقت ندارند. نه ASME و نه کمیته B40 مسئولیت عواقب رعایت و یا عدم رعایت توصیه های ارائه شده در این باره را بر عهده نمی گیرند.
در جدول زیر به معرفی اجمالی بخش هایی از استاندارد ASME B40 می پردازیم.
بنابراین استاندارد ASME B40.1 بر روی کلیه ی گیج های فشار آنالوگ یا Dial و استاندارد ASME B40.7 بر روی گیج های فشار دیجیتال تمرکز دارد.
برگرفته از مقاله صفحه نمایش گیج فشار